Θεέ μου, σὲ τὶ κόσμο ζοῦμε;

Διαβάζουμε στὴν Ἐπιστολὴ τοῦ Μεγάλου Βασιλείου «Πρὸς τοὺς Ἐπισκόπους τῆς Δύσεως» : 

«Γνώριμα δὲ τὰ θλίβοντα ἡμᾶς, κἄν ἡμεῖς μὴ λέγωμεν. Εἰς πᾶσαν τὴν οἰκουμένην ἐκκέχυται. Καταπεφρόνηται τὰ τῶν Πατέρων δόγματα, Ἀποστολικαὶ παραδόσεις ἐξουθένηνται, νεωτέρων ἀνθρώπων ἐφευρέματα ταῖς Ἐκκλησίαις ἐμπολιτεύεται· τεχνολογοῦσι λοιπόν, οὐ θεολογοῦσιν οἱ ἄνθρωποι· ἡ τοῦ κόσμου σοφία τὰ πρωτεῖα φέρεται παρωσαμένη τὸ καύχημα τοῦ σταυροῦ. Ποιμένες ἀπελαύνονται, ἀντεισάγονται δὲ λύκοι βαρεῖς, διασπῶντες τὸ ποίμνιον τοῦ Χριστοῦ. Οἶκοι εὐκτήριοι ἔρημοι τῶν ἐκκλησιαζόντων, αἱ ἐρημίαι πλήρεις τῶν ὀδυρομένων. Οἱ πρεσβύτεροι ὀδύρονται, τὰ παλαιὰ συγκρίνοντες τοῖς παροῦσιν· οἱ νέοι ἐλεεινότεροι, μὴ εἰδότες οἵων ἐστέρηνται». 

Ἐπιστολὴ πρὸς τοὺς Ἁγιωτάτους ἀδελφούς Ἐπισκόπους εἰς τὴ Δύση, Σειρὰ Ἕλληνες Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, Τόμος 2, σελ. 20, §2. 

§ Απόδοση στη Νέα Ελληνική : 

Μας είναι γνωστά τα δεινά, που σας θλίβουν, ακόμη κι αν δεν σας το καθιστούμε γνωστό. Έχουν περιφρονηθεί πλήρως τα δόγματα των Πατέρων, οι Αποστολικές Παραδόσεις έχουν καταπατηθεί, μέσα στην Εκκλησία έχουν επικρατήσει και κινούνται διάφορα εφευρήματα νεωτέρων[1] ανθρώπων· οι άνθρωποι τεχνολογούν[2] αντί να θεολογούν· η σοφία του κόσμου έχει πάρει τα πρωτεία παντού και μέσα στην Εκκλησία, έχοντας παραγκωνίσει και υποσκελίσει το καύχημα του Σταυρού. Οι όντως Ποιμένες παύονται από τα καθήκοντά τους και διώκονται, και παίρνουν τη θέση τους λύκοι βαρείς, οι οποίοι διασπούν το Ποίμνιο του Χριστού. Οι ευκτήριοι οίκοι έχουν ερημώσει από τους εκκλησιαζομένους και οι ερημιές έχουν γεμίσει από ανθρώπους, που οδύρονται. Οι παλαιοί Πατέρες οδύρονται κι εκείνοι, συγκρίνοντας τα παλαιά με τα παρόντα και οι νέοι είναι στην πιο ελεεινή θέση, γιατί ποτέ δεν γνώρισαν ποια αγαθά έχουν στερηθεί, εξαιτίας αυτής της καταστάσεως. 

Μελετῶντας τὰ γραφόμενα ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Πατρός μας Βασιλείου καὶ συγκρίνοντας αὐτὰ μὲ ὅσα λαμβάνουν χῶρα σὲ τούτο τὸν κόσμο σήμερα, αὐτὴν τὴν «Νέα Ἐποχή», ἀναρωτιέται ἡ ψυχή : 

Θεέ μου, σὲ τὶ καιροὺς ζοῦμε; 

Πόσο πολύ ἔχουμε ὅλοι πλανηθεῖ; 

Ρωτοῦν κάποιοι γιατί δὲν βρίσκουμε στὶς μέρες μας μορφὲς σὰν τὸν Ἅγιο Πορφύριο ἤ τὸν Ἅγιο Παΐσιο. Εἶναι δυνατὸν νὰ μὴν ὑπάρχουν; Ἀφήνει ποτὲ ὁ Θεὸς τὴν Ἐκκλησία Του χωρὶς Ἁγίους; Μά, φυσικὰ ὑπάρχουν. Ἀλλὰ ἀναγκαστικῶς κρύβονται. Ζοῦν κατ’ ἐπιλογὴ στὴ σιωπή. 

Κι ἀμέσως θὰ ποῦμε ἐμεῖς : «γιατὶ δὲν φανερώνονται, γιὰ νὰ μᾶς βοηθήσουν; Γιατὶ δὲν βοηθοῦν τὸν κόσμο, ποὺ τόσο σήμερα ὑποφέρει»; Καὶ ἡ ἀπάντησή τους θὰ μποροῦσε νὰ ἦταν περίπου αὐτή : 

Γιατὶ ὁ κόσμος ὁ ἴδιος τοὺς ἀπορρίπτει καὶ τοὺς ἔσπρωξε στὴν ἐπιλογὴ αὐτή. Γιατὶ εἴμαστε ὅλοι γεμάτοι. Δὲν ἔχουμε χῶρο νὰ ἀκούσουμε ὅ,τι ἀπὸ αὐτοὺς μπορεῖ νὰ εἰπωθεῖ. Εἴμαστε γεμάτοι ἀπὸ τὶς ἐπιθυμίες μας, γεμάτοι ἀπὸ τὸν ἑαυτό μας. Ἀκόμη κι ἄν οἱ ἐπιθυμίες μας εἶναι ἅγιες, εἴμαστε γεμάτοι ἀπὸ αὐτές, γεμάτοι ἀπὸ τὸν ἑαυτό μας, ποὺ παράγει αὐτές. Ὁ Ἅγιος ἔμαθε νὰ λατρεύει τὸν Θεὸ καὶ νὰ θυσιάζει τὸν ἑαυτό του γιὰ Ἐκεῖνον καὶ γιὰ τοὺς ἀδελφούς του. Ὅμως νὰ θυσιάζει τὸν ἑαυτό του γιὰ τοὺς ἄλλους, γιὰ νὰ διδάξει τὴν Ἁγάπη στὸν ὄντως Θεὸ σὲ ἐκείνους. Ἐμεῖς σήμερα θέλουμε «ἁγίους» νὰ εὐλογοῦν τὶς ἐπιθυμίες μας καὶ ὄχι νὰ πατάξουν αὐτές. Δὲν θέλουμε νὰ ἀνέλθουμε στὸν Θεό, ὑπερβαίνοντας τὴν σαρκικότητα καὶ ἐμπάθειά μας, ἀλλὰ θέλουμε νὰ κατέβει ὁ Θεὸς σὲ ἑμᾶς καὶ νὰ «εὐλογήσει» τὴν σαρκικὴ ζωή μας, γιὰ νὰ μὴν νιώθουμε «ἐνοχές». Θέλουμε τὸν Θεὸ στὰ μέτρα μας καὶ ὄχι ἑμᾶς στὰ μέτρα τῶν Ἐντολῶν Του. Δὲν ἐπιθυμοῦμε τὴν ὑπακοὴ σὲ Ἐκεῖνον, τὴν ὑποταγή μας στὸ Πνεῦμα Του, ἀλλὰ ζητᾶμε νὰ ὑποτάξουμε τὸν Θεὸ στὶς ἐπιθυμίες μας. Θέλουμε τὸν Θεὸ ὑπήκοό μας, ὑποτακτικό μας, γιατὶ κάναμε τὸν ἑαυτό μας Θεό, μὲ τὴν ἅκρα φιλαυτία μας καὶ τὸν ἐγωισμό. 

Γέμισε ἡ Ἐκκλησία μας «δασκάλους», «συγγραφεῖς», «ἱεραποστόλους», «ἱεροκήρυκες», «σωτῆρες», «κατηχητές». Βλέπουμε ἱερεῖς νὰ διαφημίζουν ὁμιλίες τους, ὅπως οἱ τραγουδιστάδες τοῦ κόσμου τὶς συναυλίες τους. Ἱερεῖς κι ἐκκλησιαστικοὺς ἄνθρώπους νὰ ἀραδιάζουν κάθε μῆνα κι ἕνα καινούριο βιβλίο μὲ ἀλήθειες καὶ σοφίες γιὰ τὸν Θεό, τὴν Ἐκκλησία, τὴν πνευματικὴ ζωή. Θαυμαστὲς νὰ κυνηγοὺν αὐτούς, ὑπογραφὲς αὐτογράφων, ἐκκεντρικὲς ἐκδηλώσεις τοῦ ὅποιου θαυμασμοῦ, φαινόμενα ἀνάλογα τῶν σούπερ στάρς τῆς μουσικῆς ἤ κινηματογραφικῆς βιομηχανίας τῆς ἐποχῆς. Γνωρίσαμε ἀνθρώπους ποὺ μετράνε μὲ τὶς τεχνικὲς τοῦ «μάρκετινγκ» τὶς πνευματικὲς ἀναρτήσεις τους στὸ διαδίκτυο, γιὰ νὰ ἐπιτευχθεῖ ἡ μέγιστη δυνατὴ θέαση! Ἄλλους τὴ στιγμὴ τῆς δημοσίευσης μιᾶς βαθειὰ νηπτικῆς ἀναρτήσεως νὰ ἀποστέλλουν παράλληλα ἰδιωτικὰ ἐρωτικὰ μηνύματα ἀποπλάνησης κάποιων θαυμαστριῶν, χωρὶς κανένα φόβο Θεοῦ καὶ παρουσιάζοντας ἀκόμη καὶ αἱρετικὲς τοποθετήσεις! Μετὰ ἀπὸ λίγες ἡμέρες πραγματοποιοῦν καὶ πνευματικὲς ὁμιλίες σὲ κάποιο ἱερὸ Ναό, ὅπου ἔχουν προσκληθεῖ… Κι ἐκεῖ ἀποκτοῦν πρόσβαση σὲ μεγαλύτερο κοινό, γιὰ νὰ μεταδώσουν τὶς μπερδεμένες θέσεις τους ἤ καὶ νὰ ζήσουν μιὰ νέα ἐρωτικὴ περιπέτεια μὲ κάποια τρυφερὴ θαυμαστριοῦλα! 

Δὲν ἔχει σημασία ἄν αὐτὸ ποὺ κάποιος λέει ἤ γράφει συνάδει μὲ τὴν ἁγιότητα τῆς ζωῆς τῶν Ἁγίων Πατέρων, μὲ τὴν ὄντως Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ ἁπλῶς νὰ μᾶς ἀρέσει! Νὰ ἀρέσει στὸν ἐμπαθὴ ἑαυτό μας, ποὺ δὲν θέλουμε νὰ καταβάλουμε κόπο νὰ τὸν ἀλλάξουμε καὶ πρέπει ἡ Ἐκκλησία νὰ τὸν ἀποδεχθεῖ. Γιὰ νὰ μὴν ἔχουμε καμία «ἐνοχή». Νὰ μὴν ἐλεγχόμεθα γιὰ τὴν ἀποστασία μας. Πρέπει ἡ ἀποστασία μας νὰ εὐλογηθεῖ. Αὐτὸ δηλαδή, ποὺ ζητοῦν καὶ οἱ κοσμικοί, αὐτὸ ἐπιθυμοῦμε κι ἐμεῖς οἱ ὑποτιθέμενοι «ἀγωνιζόμενοι» χριστιανοί!

Μὰ ἀκόμη κι ἄν τὰ λεγόμενα ἤ γραφόμενα καταδεικνύουν σκληρὲς ἀλήθειες γιὰ τὰ ἄτοπα τῆς, ὡς χριστιανῶν, ζωῆς μας ἤ τὰ σφάλματα στὴν Ἐκκλησία καὶ πάλι αὐτὸ δὲν λέει κάτι ἀπό μόνο του. Καὶ ἡ μάντισσα τῶν Φιλίππων κατὰ τὴν ἔλευση τοῦ Ἀποστόλου Παύλου ἀλήθειες ἔλεγε, μὰ ποιὸ πνεῦμα κινοῦσε αὐτήν; Πνεῦμα πύθωνος. Μαντικὸ πνεῦμα. Δαιμόνιο δηλαδή. Γι' αὐτὸ δὲν ἔχει σημασία τὶ λέει καὶ τὶ γράφει κάποιος, ὅσο ἀληθινό, ὡραῖο ἤ ἅγιο φαίνεται αὐτό. Σημασία ἔχει τὸ πνεῦμα ποὺ κινεῖ τὸν λέγοντα ἤ τὸν γράφοντα. Ἔτσι ὅπως καταντήσαμε οἱ χριστιανοὶ σήμερα εἴμαστε σὲ θέση νὰ διακρίνουμε πνεύματα; Γι' αὐτὸ σὰν ὅχλος τρέχουμε πίσω ἀπὸ ὅ,τι μᾶς "εὐχαριστεῖ".  

Θεέ μου, σὲ τὶ κόσμο ζοῦμε! Δὲν γράφουμε ὡς ἀναμάρτητοι. Δὲν διαφεύγουμε κι ἔχουμε πεῖρα προσωπικὴ τῶν περισσοτέρων ἐκ τῶν πλανῶν αὐτῶν. Δὲν γράφουμε γιὰ νὰ ἐντυπωσιάσουμε. Γράφουμε μόνον γιὰ ἕναν σκοπό : ἄν δὲν ἔχουμε τὴν διάθεση ἤ τὴν δύναμη νὰ ἀγωνιστοῦμε ἐνάντιον ὅλων αὐτῶν, ὡς πρέπει καὶ ὡς εἴθισται ὡς χριστιανοί, ὀρθῶς συντονισμένοι μὲ τὸν σκοπό τῆς ζωῆς μας (βλ. ἀπάθεια, ἁγιότητα), τουλάχιστον νὰ δεχθοῦμε τὴν ἁμαρτωλότητά μας καὶ νὰ μὴν θέλουμε νὰ βαφτίσουμε τὴν ἁμαρτία μας ἀρετή! Νὰ κλίνουμε τὰ γόνατα τῆς καρδιᾶς μας στὸν Ἅγιο Θεό, παραδεχόμενοι τὴν ἀθλιότητά μας, ἀντὶ νὰ νιώθουμε καὶ ὄμορφα μὲ αὐτήν! 

«Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησέ με, γιατὶ εἶμαι ἁμαρτωλός, -ή»! Αὐτὴ ἡ κουβέντα νὰ θέλει μόνο νὰ διαταράξει τὴν ἐσωτερικὴ σιωπή. Τὴν σιωπή, ποὺ φέρει ἡ ντροπὴ τῆς ἁμαρτίας μας καὶ τῆς ἀποστασίας μας. Καὶ ἡ ἐκζήτηση τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ. Ἄν εἴχαμε μετάνοια, αὐτὰ θὰ ἡγεμόνευαν ἐντός μας καὶ θὰ ζητούσαμε μὲ κάθε τρόπο τὴν σιωπή. 

Ἔχουμε ἀνάγκη τὰ «50» ἐτησίως βιβλία τοῦ νέου μεταΠατερικοῦ «στάρετς», γιὰ νὰ μάθουμε τὴν μετάνοια καὶ τὴν στὸν Θεὸ ἐπιστροφή; Δὲν μᾶς ἀρκεῖ τὸ Εὐαγγέλιο καὶ ὅτι οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας ἔχουνε ἤδη γράψει γιὰ νὰ ποῦμε στὸν Θεό : «Ἥμαρτον! Εἷμαι ἁμαρτωλός, -ή! Ἐλέησέ με, Κύριε, πρὶν ἡ ψυχή μου ἀπωλεσθεῖ»! 

Ἐξαντλήσαμε τὴν μελέτη καὶ ἐφαρμογὴ τοῦ Εὐαγγελίου καὶ ὅλα τὰ Θεόπνευστα ἉγιοΠατερικὰ Κείμενα καὶ τὰ βρήκαμε «ἀνεπαρκή»; Τὶ στὴν εὐχὴ εἶναι αὐτό, ποὺ μᾶς κινεῖ στὶς «εὔκολες» λύσεις τῶν συγχρόνων μεταΠατερικῶν στάρετς καὶ σὲ ὅλη αυτὴ τὴν «φλυαρία» τὴν πνευματική; Τὶ ἄλλο ἐκτὸς ἀπὸ τὴ ραθυμία μας γιὰ ἀληθινὴ μετάνοια καὶ ἀγῶνα στὴν πνευματικὴ ζωή; 

«Θεέ μου, σὲ τὶ κόσμο ζοῦμε! Ἥμαρτον, Κύριε! Δῶσε μας μετάνοια, Κύριε! Ἐλέησέ μας, γιατὶ εἴμαστε ἀποστάτες τῆς Ἀληθείας Σου καὶ οἱ πιὸ μεγάλοι ὅλων τῶν ἐποχῶν ἁμαρτωλοί»! 

[1] Ἀνθρώπων ἀποκομμένων ἀπὸ τὴν Παράδοση τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας. 

[2] Ὁμιλοῦν γιὰ τὸν Θεὸ καὶ τὰ περὶ τοῦ Θεοῦ, πραγματεύονται τὰ τοῦ Θεοῦ διανοητικά, ἄνευ Θεοπνευστίας.